Silopi
Tarih ve Coğrafya
Silopi İlçesi M.Ö.Ninova yani Musul şehrine bağlı bir yerleşim merkezi idi. Eski kavimlerden Asurlular’ın bu bölgede kaldıklarıçevrede bulunan kalıntılardan anlaşılmaktadır.İlçeye bağlı Yankale Mezrasındabu kavime ait kale kalıntıların mevcuttur. Söylentilere göre İlçe içerisinde KavallıBuğdaylı Köyleri ile Yankale Mezrasında bulunan tepelerin insan gücü ile yığma bir şekilde yapılmıştır.Tepeler incelendiğinde bu rivayetin doğruluğu anlaşılmaktadır.Bu tepeler Asurlular döneminde birer haber alma-verme aracı olarak kullanıldığı bilinmektedir. Asurlulardan sonra bölgenin hakimiyeti tamamen Sasaniler’in eline geçmiştir. Daha sonraları ise adı geçen bölgenin Doğu Roma İmparatorluğu’nun idaresi altında yer almıştır. Doğu Roma İmparatorluğu zamanında kalma kalıntılar halen Derebaşı köyü sınırları içerisinde bulunmaktadır.İslam tarihine bakıldığındabölge hakimiyeti H.Ömer zamanında bölge hakimiyeti tamamen Müslümanlara geçmiştir. Daha sonra Büyük Selçuklu Devletinin Anadolu’ya hakimiyeti sırasında Doğu Güneydoğu Kuzey Suriye Musul Kerkük bölgelerinde Büyük Selçuklu Devleti’ne bağlı Atabeyliklerin kurulduğu ve bu beyliklerden ZENGİ ailesinin Beyliği İlçemizin hakimiyetini ele geçirmiştir.1180 yılında Elcezire Atabeyliklerinden Muizuddin Sencer Şah Bin II. Gazi tarafından ele geçirmiştir.Anlaşıldığına göre bu bölgede hüküm sürdüğü sıralarda İlçemize bağlı Görümlü Beldesinde bir Camii yaptırdığı eski camiden kalan kalıntılardan anlaşılmıştır. Daha sonra M.S 960-1040 yılları arasında Büveyoğulları bu bölgeyi ele geçirmişlerdir.Büveyoğullarına ait bir Camii bir medrese kalıntıları halen İlçemize bağlı Birlik köyü sınırları içerisinde mevcuttur. Büveyoğullarından sonra hakimiyet Cizre Emirlikleri’nin eline geçmiştir.Cizre Emirlikleri kendi aralarında üç kola ayrılmışlardır. 1) Cizre 2)Finik 3) Gurkil Cizre Beyi olan Hacı Bedranİlçemiz hakimiyetini ele geçirmiştir.Hacı Bedran Beyin ölümünden sonra şimdiki Silopi Ovası’nın idare ve yönetimi oğlu Süleyman’a verildiği söylenmektedir.O Zamanlar Silopi Ovası’nın adı “Silonun Ovası” olarak geçerdi.İlçemiz Silopi adını buradan almaktadır.Belli bir süre Cizre’ye bağlı olan bir nahiye olarak kalmıştır.1960 yılında (1 Nisan 1960) İlçe olarak kabul edilmiştir.
Silopi
Silopi ve Çevresinde iki farklı yeryüzü şekline sahiptir.İlçenin kuzeyikuzeybatısı ve kuzey doğusu dağlık bir yapı oluşturmaktadır.Dağlık kesim kuzeyden güneye doğru inildikçe düz bir yapıya dönüşür ve güneyde geniş Silopi Ovası uzanır.Silopi Ovası Türkiye Irak sınırına yaklaştıkça alçalır ve Dicle nehri ile Habur Çayı’nın birleştiği noktada en düşük seviyeye erişir.Cudi Dağı Silopi’nın kuzeyini tümü ile kaplamaktadır. Cudi Dağ’ındaki yaşlı tortullar güneye doğru daha genç oluşumlar üzerine yüklenmiştir.Cudi Dağı’nın en yüksek noktası 2.114 metre olupSilopi Ovası’na egemen bir konumdadır.Silopi orman ve ağaç yönünden oldukça zayıftır.İklimin etkisi ile bol miktarda zakkum ağaçlarına rastlanır.Silopi İlçesinde karasal iklim görülür.Yazlar sıcak ve kurak Kışlar ılık ve yağışlıdır.Toprakların %65.09’u tarıma elverişli topraklar olup tarıma elverişsiz olan sadece %14.7’dır.Platoların oranı ise %20.21’dır.İlçe merkez ve köylerinde genellikle Pamuk Buğday arpa mercimek yetiştirilmektedir.Sulak olan yerlerde ise bütün meyve ve sebze yetiştirilebilir. Silopi İlçesinin yüzölçümü 790 Km2 olup güneybatısında Suriye (20 Km) güneydoğusunda Irak (51 Km) Devletleri ile batısında Cizre İlçesi (11 Km) kuzeyinde Şırnak İli (33 Km) ve kuzeydoğusunda Uludere İlçesi (11 Km) ile komşudur.
Nüfus
1990-1997 yılları arasında (7) yıllık sürede nüfus artışı %36.6 iken 1997-2000
tarihleri arasında (3) yıllık sürede nüfus artışı %23.3 olmuştur. İlçede yaşayan nüfusun % 45.5’i kadın %54.5’i de erkeklerden oluşuyor.
Silopi
İdari Durum
Cizre İlçesine 1931 yılında Bucak olarak bağlanan İlçemiz 1960 yılında Mardin’e bağlı bir İlçe olarak idari taksimatta yerini almıştır. 18 Mayıs 1990 gün ve 20522 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Bakanlar Kurulu Kararı ile 16/05/1990 tarihinden itibaren yeni İl Şırnak’a bağlanmıştır. İlçe Merkezinde Cudi Barbaros Karşıyaka Yeşiltepe Şehit Harunboy Ofis Dicle Başak Yenişehir Cumhuriyet ve Nuh Mahallesi ismiyle 11 mahalle vardır. Eskiden İlçemizde 35 Köy ve 27 Mezradan oluşan bir idari taksimat vardı. Şu anda İlçemizde 12 Köy ve 4 Mezra boş bulunmaktadır. İlçemizde 3 Belde 23 Köy ve 15 Mezra doludur.
Sosyal Durum
Konut : İlçede konut tiplerini belirleyen temel neden bölgenin coğrafi yapısından kaynaklanan aşırı yaz sıcaklarıdır. Daha ziyade müstakil tek katlı çift katlı ve çok katlı binalar mevcuttur. İlçe Merkezinde yaklaşık 6.500 konut bulunmaktadır. İlçede Kamu Kurum ve Kuruluşlarına ait 528 adet lojman bulunmaktadır.
Sosyal Yaşantı : İlçe Halkının sosyal yaşantısı son zamanlarda ilerleme kaydedilmekle beraber henüz istenilen seviyeye gelinememiştir. Ancak düğün taziye askere uğurlama ve diğer aktiviteler eski canlılığını korumaktadır.
Sosyal Tesisler : Kamuya ait Öğretmenevi özel kesime ait ise 4 halı saha 3 yüzme havuzu 6 otel 1 stadyum 1 YİBO kapalı spor salonu bilardo salonları ile 10’dan fazla Cafe ve İnternet Cafe ile 1 halk kütüphanesi bulunmaktadır.
İş ve Çalışma Hayatı : İlçede en önemli iş sahası Habur Sınır Kapısından yapılan Mazot Ticaretidir. Habur Sınır Kapısının İlçenin çalışma hayatında çok önemli yeri vardır. Gerek nakliye ve gerekse diğer iş kollarında İlçenin ekonomik yönden kalkınmasında büyük katkısı vardır. Buna bağlı olarak İlçede nakliye sektöründe de büyük bir canlanma olmuştur. İlçede orta ölçekte Sanayi Sitesi yapımı bitirilip alt yapı çalışmaları devam etmektedir.Bunun dışında ilçenin temel geçim kaynakları tarım ve hayvancılıktır. İlçede işsizlik oranı %50’dir.
Sağlık
İlçede 50 yatak kapasiteli Devlet Hastanesi ile Merkezde 3 ve Beldelerde 3 olmak üzere toplam 6 Sağlık Ocağı ile sağlık hizmetleri yürütülmektedir. Devlet Hastanesinde 1 Genel Cerrah 1 Dahiliye Uzmanı 1 Kadın Doğum ve Hastalıkları Uzmanı ve 1 Çocuk Uzmanı görev yapmaktadır.
Silopi
Eğitim ve Kültür
Silopi İlçesi M.Ö. (Ninoval) yani şimdiki Musul Şehrine bağlı bir yerleşim birimi idi. Eski kavimlerden Asurluların bu bölgede yaşadıkları; çevredeki kalıntılardan anlaşılmaktadır. Bu eserlerin en önemlileri İlçeye bağlı Yankale Mezrasında kale kalıntılarıdır. Kavallı ve Buğdaylı Köyleri ile Yankale Mezrasında bulunan tepelerin insan gücü ile yığma şeklinde yapılmıştır. Bu tepeler incelendiğinde Asurlular döneminde haber alma ve haber verme işi için kullanıldığı bilinmektedir. Asurlulardan sonra bölge hakimiyeti Sasanilerin eline geçmiştir. Silopi İlçesi tarihi çok eskiye dayanan zengin bir kültüre sahiptir. Silopi çevresindeki köylerde el tezgahlarında dokunan 'Şal Şapık' denilen ve tiftikten dokunan kumaş; erkekler için mahalli giyim kabul edilmektedir. Kadınların giyimleri ise çok renkli ve desenlidir. İlçemizin kendine özgü spor ve oyunları vardır. Eskiden at yarışları ve avcılığın çok büyük yeri olmasına rağmen günümüzde eski canlılığını yitirmiştir. İlçemizin kendine özgü yemekleri ; Dankut Kâri Meyre Kütlük Maşik gibi yemeklerdir. Düğünler çok canlı ve neşeli geçmektedir. Düğün boyunca oyunlar oynanır halaylar çekilir erkek-bayan karışık oynarlar. Sünnet düğünlerine pek rastlanmaz.
Silopi
1960 yılında İlçe olan Silopi’de sadece bir ilkokul mevcut iken 2004 yılı içinde merkezde 12 ilköğretim okulu 1 yatılı ilköğretim okulu 1 Anaokulu 1 genel lise 1 Endüstri Meslek Lisesi ve 1 Kız Meslek Lisesi bulunmaktadır. 23 Köy ve Mezramızda da İlköğretim Okulu mevcuttur. İlçenin Merkez ve Köylerinde toplam 19.498 Öğrenci İlköğretimlerde öğrenim görmektedir. Eğitim ve öğretim her geçen gün gelişmektedir. Merkez ve Köylerdeki halkımızın okur yazarlık oranı yükselmekte kültür gelişmektedir. İlçemizde Halk Eğitim Merkezi Müdürlüğü tarafından el sanatlarının geliştirilmesi için merkez ve köylerimizdeki okuma yazma bilmeyen bayan ve erkek vatandaşlarımıza okuma yazma kursları açılmaktadır. Bugüne kadar 117 adet okuma yazma kursu açılmıştır. Okuma yazma kurslarına 217 bayan 424 erkek olmak üzere toplam 641 kişi okuma yazma kursuna katılmıştır. İlçemizde eğitim ve kültürün gelişmesi ve daha iyi bir seviyeye gelmesi için yıl içinde etkinlikler yapılmaktadır. Okullarımızın hazırlamış oldukları gösteri piyes tiyatro ve folklor çalışmaları yapılmakta ve halkımıza sunulmaktadır. Halk Eğitim Merkezi Müdürlüğünün el sanatları ile ilgili açmış olduğu sergilere halkımız tarafından büyük ilgi gösterilmektedir. İlçemizde okuma yazma bilmeyen bayanların oranı % 40 erkekler ise bu oran % 25’tir. Okul çağında olup ta okula gitmeyen çocuklarla ilgili idari ve yasal tedbirlerin uygulanması çerçevesinde köy ve mahalle muhtarları İlköğretim Okul Müdürleri ile toplantılar yapılmış çocuğunu okula göndermeyenler hakkında gerek 5442 Sayılı Kanun gerekse 227 Sayılı İlköğretim ve Eğitim Kanunu ile diğer mevzuatta düzenlenmiş bulunan görevler eksiksiz olarak yerine getirilmektedir. Bu çerçevede zorunlu İlköğretim çağında olup ta ekonomik yetersizlikler nedeniyle öğretime devam edemeyen ailelerin çocukları tespit edilerek Sosyal yardımlaşma ve Dayanışma Vakfımız imkanları devreye sokulmaktadır. İlçemizin Merkez İlköğretim Okulları ile Lisemizin folklor ekipleri bulunmaktadır. Okullarımızın folklor ekipleri Milli Bayramlarda törenlerde sosyal faaliyetlerde gösterilerini sunmaktadırlar. İlçemizin Silopi Lisesi futbol takımı ile tenis takımı bulunmaktadır. İlçemizde bir adet halk kütüphanesi ve bir adet matbaa bulunmaktadır.
Silopi
Ekonomi
E-24 Karayolunun İlçeden geçmesi ve Habur Gümrük Kapısının İlçede bulunması nakliyecilik sektörünü güçlendirmiştir. Irak’a gıda karşılığı mazot ticareti son yıllarda canlanmıştır. İlçe Halkı genellikle geçimini bu yolla temin etmektedir. İlçede halen 11.762 adet kamyon ve TIR bulunmaktadır. Kuzey Irak'a giriş ve çıkışların adil bir şekilde yapılması için Irak’a gidiş için uygunluk belgesi alma işlemi Silopi İlçe Emniyet Müdürlüğü Trafik Tescil Büro Denetleme Amirliği bünyesinde kurulu bilgisayar ortamından takip edilmektedir. 2 Eylül 1999 tarihinden itibaren TPIC Habur Akaryakıt Depolama Tesislerinin faaliyete geçmesiyle araçların getirdikleri mazot kayıt altına alınmıştır. Ayrıca yaklaşık 110 kişi Tesislerde istihdam edilmiştir. Ancak Eylül-2001 tarihinden itibaren Irak’ta yeterli miktarda motorin temin edilmediği için sınır ticareti kapsamında yapılan motorin ticareti durmuştur. Bu nedenle Kaymakamlık K.H.G.B. nezdinde TPIC’te çalışan işçilerden bir miktar işten çıkartılmış halen güvenlik ve diğer hizmetlerde çalışan 34 işçi bulunmaktadır. İlçenin diğer önemli ekonomik tesisleri arasında BOTAŞ tesislerinin yanında bulunan özel sektöre ait iki üniteden oluşan 75 MegaWaat/saat güçüne sahip termik santralidir Devletin en önemli yatırımlarından biri olan Kerkük-Yumurtalık Boru Hattının 18 Km’si İlçeden geçmektedir. İlçenin diğer önemli yatırımlarından birisi de Aksu Kömür Ocaklarıdır. Söz konusu kömür ocakları 2003 Mayıs ayı itibari ile faaliyete başlamış ilçemizde kurulan kömür depolama ve nakliye tesisi vasıtası ile günlük 1.000 ton kömür işlenip iç piyasaya sürülmektedir. İlçede orta ölçekte Sanayi Sitesinin yapımı tamamlanmıştır. Küçük sermayeli müteşebbis faaliyetleri daha ziyade nakliyecilik oto tamirciliği kerestecilik ve diğer meslek kollarında gelişmiştir.
Silopi
İlçede Ticari Hayat oldukça gelişmiştir. Buna paralel olarak inşaat sektöründe önemli gelişmeler kaydedilmiştir. Halen İlçede Ziraat Bankası Halkbankası Dışbank Oyakbank Deniz Bankası Garanti Bankası ve İş Bankasının birer Şubeleri ile Akbank’ın bir ödeme bürosu bulunmaktadır. Dicle Hezil ve Nerdüş Irmakları ile çevrili İlçemizde tarım potansiyeli çok yüksektir. 827.858 Dönümlük toplan İlçe sahasının 430.345 Dönümü tarım arazisi 47.050 Dönümü çayır-mera 342.430 Dönümlük alanı ormanlık 8.024 Dönümü tarıma elverişsiz alandır. Mevcut tarım arazilerinden 210.845 Dönümü kuru tarım 8.000 Dönümü sebzecilik 8.000 Dönümü meyvecilik 3.000 Dönümü kavaklık 500 Dönümü ise bağlıktır. Pamuk ekim sahası 200.000 Dönüme çıkmıştır. 22.000 Dönüm sulama kapasiteli Nerdüş Sol Sahil Sulama Şebekesine Mayıs-2002 tarihi itibariyle su verilmeye başlanmıştır. İlçemizde 2003 yılında 140.000 Dekar buğday 90.000 dekar arpa 5.000 dekar kırmızı mercimek 500 dekar susam 140.000 dekar pamuk 10.000 dekar sebze ekimi yapılmış olup ayrıca 6.000 dekar meyve bahçesi bulunmaktadır. Ayrıca Kaymakamlık SYDV tarafından Görümlü’de 3 ve Çalışkan Beldesinde 2 olmak üzere toplam 5 adet sera kurulmuştur. 2003 yılında İlçede ilk Tarımsal Kalkınma Kooperatifi kurulmuştur. İlçemizde 5.200 büyükbaş ve 11.000 küçükbaş hayvan bulunmaktadır. Hayvancılığı teşvik amacıyla Kaymakamlığımız SYDV tarafından toplam 24 aileye 320 koyun ve 22 koç fakir çiftçilere dağıtılmış ve bunlardan ilk yılda 106 adet kuzu alınmıştır. İlçede orta ölçekte Sanayi Sitesinin yapımı tamamlanmıştır. Küçük sermayeli müteşebbis faaliyetleri daha ziyade nakliyecilik oto tamirciliği kerestecilik ve diğer meslek kollarında gelişmiştir.
Silopi
Ulaşırma ve Altyapı
Ülkemizi Ortadoğuya bağlayan önemli bir karayolu olan E-24 Karayolu İlçemizden geçmekte ve Habur Sınır Kapısına ulaşmaktadır. İlçemizin günlük otobüs seferleriyle başta Ankara İstanbul İzmir Konya Adana Bursa Samsun gibi büyük şehirler olmak üzere hemen hemen Türkiye’nin her yerine ulaşım rahatlıkla sağlanmaktadır. İlçemizde 30 Km Devlet karayolu bulunmaktadır. İlçemizde bulunan yerleşim birimlerinin toplam yol uzunlukları 120 Km olup hepsi asfalttır. Şırnak Valiliğince İlçemize bağlı bütün köy yolları asfaltlanmış çalışan iş makinalarının akaryakıtları İl Özel İdare Müdürlüğü ile Kaymakamlığımız Köylere Hizmet Götürme Birliği tarafından karşılanmıştır. İlçe Merkezinin içme suyu Görümlü Beldesi kaynağından cazibeli hatla getirilmekte olup halen İlçeye yeterli içme suyu verilmektedir. Artan nüfus göz önünde bulundurulduğunda İlçe Merkezinde yeni su kaynaklarına ihtiyaç vardır. İlçemize bağlı Köy ve Mezralarının içme suları ŞIRGEV’in finansmanıyla Köylere Hizmet Götürme Birliğince yapılmıştır. İlçenin kanalizasyon inşaatı 1991 tarihinde başlanmış olup İller bankası tarafından ihale edilen işin %80’i tamamlanmıştır. İlçenin ek kanalizasyon projeleri ile arıtma tesislerine ihtiyacı vardır. İlçemiz entelkonnekter sisteme bağlı olup Keban Hattından beslenmektedir. İlçe Merkezinde 7.847 ve Köylerde 2.840 olmak üzere toplam 10.647 abone vardır. İlçemizde 109 resmi trafo 381’i özel olmak üzere toplam 490 adet trafo bulunmaktadır. İlçe PTT Merkez Müdürlüğü 1986 yılından beri yeni hizmet binasında hizmet vermektedir. 7.168 hat kapasiteli S-12 santral mevcuttur. 7.900 aboneye hizmet verilmektedir. Şehir Merkezimizin telefon şebekesi 13.000 prensibal ve 26.400 lokal kapasitededir. Ayrıca ilçemiz dahilinde Telekomünikasyon hizmetlerini 8 Köy santrali ve 4 KTS (Kablosuz telefon sistemi) baz istasyonu ile hizmet verilmektedir. Köy santrallerimize bağlı 2.000 çalışan abone olup KTS İstasyonlarına bağlı 800 çalışan abone bulunmaktadır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder